کد مطلب:46813 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:15

گنجینه پرسمان » قرآن

آية 82 نساء لوكان من عند غير الله لوجدوا فيه اختلافاً كثيراً مي رساند كه قرآن از ناحية خدا است و در آن اختلاف مشاهده نمي شود، ولي مي بينيم دانشمندان در برداشت و تفسير دچار اختلاف هستند و اين اختلاف از آيات ناشي شده است. بسياري از فرقه ها اعتقادات خود را مستند به قرآن مي كنند و هر چه مي گذرد تفسير ها هم مختلف مي شود. اين ها را چگونه مي توان پاسخ گفت؟

آنچه آيه بيان مي دارد، مربوط به متن و حقيقت اصلي قرآن مي باشد. قرآن اگر از ناحية غير خداوند بود، در حقيقت و متن آن اختلاف زيادي را مي يافتيد. امّا آنچه دربارة اختلاف مطرح داشتيد، مربوط به قرائت و برداشت و تفسيرهايي است كه توسط علما شده است امّا اين اختلاف ربطي به حقيقت و متن اصلي آيه ها ندارد. قرآن كتابي است كه در طول بيست و سه سال رسالت پيامبراكرم(ص) كه دوراني بحراني و پر ماجرا و توأم با فراز و نشيب ها و حوادث تلخ و شيرين فراوان بود، نازل گرديد، ولي اين دگرگوني ها تأثيري در انسجام مطالب و حقيقت و متن آن و شيوة اعجار آميزش نگذاشت.

هماهنگي و يكنواختي قرآن از نظر شكل و محتوا، جهت ديگري از اعجاز به شمار مي رود. هر انساني دست كم، دستخوش دو نوع دگرگوني قرار مي گيرد: يكي آنكه تدريجاً بر معلومات و مهارت هايش افزوده مي شود و افزايش دانش و توان در سخنانش انعكاس مي يابد. طبعاث در فاصلة زماني بيست ساله، تفاوت و اختلاف چشمگيري بين گفتارهايش نمايان مي گردد.

دوم آن كه حوادث گوناگون زندگي، موجب پيدايش حالات رواني و احساسات و عواطف مختلفي از قبيل بيم و اميد و غم و شادي و هيجان و آرامش مي شود. اختلاف اين حالات، تأثير به سزايي در انديشه و گفتار و كردار شخص مي گذارد. طبعاً با شدّت يافتن اين دگرگوني ها، سخنان وي هم دچار اختلاف مي گردد.

در حقيقت، تغييرات گفتار، تابع تغييرات حالات رواني است كه آن ها هم تابع اوضاع و احوال طبيعي و اجتماعي مي باشد. اكنون اگر فرض كنيم كه قرآن كريم، دستبافت شخص پيامبر اكرم(ص) به عنوان يك انسان با دگرگوني هاي ياد شده باشد، با توجّه به شرايط بسيار متغيّر زندگي حضرت(ص)، مي بايست از نظر شكل و محتوا، داراي اختلافات فراواني باشد، در صورتي كه چنين اختلافاتي مشاهده نمي شود. پس نتيجه مي گيريم هماهنگي و عدم اختلاف در مضامين قرآن و در سطح بلاغت اعجاز آميز آن، كه آية 82 نساء به آن اشاره كرده، گوياي صدور اين كتاب، از منبع علم ثابت و نامتناهي خدا است كه حاكم بر طبيعت و نه محكوم پديده هاي دگرگون شونده مي باشد. برداشت و تفاسير متعدّد از قرآن و اختلاف فرقه ها، ربطي به وجود اختلاف در آيه ها ندارد.4





4 استاد محمد تقي مصباح يزدي، آموزش عقايد، ج 1 - 2، ص 312 - 314؛ محمد تقي شريعتي، تفسير نوين، ص 22 - 24، با اقتباس و تلخيص.